دیـتاویــز

چند سالی هست که بنگاه‌های خبری مطرح در دنیا به سمت روزنامه‌نگاری داده/اطلاعات یا دیتا ژورنالیسم(Data Journalism) رفته‌اند.

چند ماه پیش کتاب جالبی به دستم رسید که حاوی لیست تمام مکان‌های مذهبی در سراسر ایران بود. در ابتدا از این همه امامزاده تعجب کردم اما دیدم با ویژوال کردن(بصری‌سازی-مصورسازی) آن‌ها بهتر می‌توان این همه داده را تحلیل کرد. سوالی هم که برای خودم طراحی کردم این بود: پراکندگی امزادگان در ایران چگونه است... و بعد چرا؟

سال ۲۰۱۵ هم با تمام خشونت‌هایی که داشت تمام شد. در اینفوگرافیک زیر اتفاقات و اخبار مهم این سال بر اساس گزارش روزنامه‌های ایندیپندنت، گاردین، تایم و چند منبع دیگر گردآوری شده است. از حملات تروریستی در فرانسه تا کشف هومونالدی در آفریقای جنوبی.

متاسفانه در بیشتر منابع خارجی اشاره‌ای به حملات عربستان به یمن و نقض حقوق انسانی نشده است. انگار جنگ و خون‌ریزی در خاورمیانه امری عادی بوده و در نقاط دیگر جهان یک جنایت بشری!

خاورمیانه واقعا جای عجیبی است. ایران به اسد و حماس کمک می‌کند اما چگونه می‌شود که حماس علیه اسد اقدام می‌کند؟ همه علیه یکدیگر در یک زمین دیگر و با نیروهایی دیگر می‌جنگند.

چند روز پیش صداوسیما اتاق جنگ سوریه در حلب را نشان داد(+) که نکات جالبی داشت.

برای مصورسازی اطلاعات روی نقشه، چند برنامه و ابزار وجود دارد که به‌نظر می‌رسد(احتمالا) نیروهای ایرانی‌سوری از نرم‌افزار ArcGis استفاده می‌کنند. اطلاعات بیشتری نمی‌توان از عکس به‌دست آورد اما آرک جی.آی.اس یکی از بهترین‌ها در نوع خود بوده که امکانات فراوانی برای مصورسازی اطلاعات، ساخت و آنالیز نقشه دارد.

آیا خلقیات و رفتار ما ایرانیان دچار ضعف‌هایی است؟ در پیمایش و نظرسنجی که مقصود فراستخواه انجام داده است، تقریبا تمام جامعهٔ آماری به‌این سوال جواب مثبت داده‌اند.

اینفوگرافیک زیر خلاصه‌ای از موارد مطرح شده در این نظرسنجی است. مشکلاتی از قبیل ضعف کار گروهی، عدم انتقادپذیری، عدم شفافیت و پنهان‌کاری، خودمحوری، غلبه احساسات بر عقلانیت، رواج دروغ و..

متاسفانه در کتاب خبری از اعداد و ارقام نبود؛ جداولِ نتیجه براساس فراوانی نظرات تنظیم شده بودند(صفحات ۲۱ تا ۲۶).

به‌همین دلیل، امکان استفاده از نمودارهای بیشتری فراهم نبود. اما در قسمت پایانی اینفوگراف، می‌توانید بخش شبکه را مشاهده کنید که به‌صورت خلاصه، ارتباط برخی از ویژگی‌ها و خلقیات ما ایرانیان ترسیم شده است. البته این نظر شخصی است و فقط خواستم یک الگویی خاص از ویژگی‌ها را نمایش دهم.

مثلا، خودمداری ما، با پیوندزدن منافع فردی و عمومی مرتبط است یا موارد دیگر؛ البته روابط فوق خلاصه هستند و می‌توان بیشتر هم از آن رسم نمود.

برای مطالعهٔ تفصیلی می‌توانید به اصل کتاب مراجعه نمایید.

روزنامه اطلاعات در ابتکاری جالب به‌مناسبت ۹۰ سالگی خود ویژه‌نامه‌ای را منتشر کرد که ۹۰ خبر مهم طی ۹۰ سال، از ۱۳۰۴ تا ۱۳۹۴ را شامل می‌شود.

تایم‌لاین زیر به‌صورت خلاصه، تیتر هر خبر را با توضیحی کوتاه دربارهٔ آن نشان می‌دهد. با اسکرول کردن(بالا و پایین کردن) صفحه، می‌توانید مهم‌ترین وقایع یک قرن اخیر را(البته از منظر روزنامه فوق) مشاهده نمایید.

اصل ویژه‌نامه را همراه با کلیات اخبار، شرح تیترها و سرمقاله‌ها را می‌توانید از اینجا یا اینجا  با فرمت پی‌دی‌اف ریافت کنید.

مشاهده آنلاین تایم‌لاین

دانلود اینفوگرافیک

حدود چند ماه پیش، استیون پینکر در مقاله‌ای مدعی شد جهانِ امروز امن‌تر از سال‌های گذشته است. با وجود خاورمیانه‌ٔ جنگ‌زده و ظهور گروه‌هایی مثل داعش، پینکر با استفاده از آمار و نمودار نشان داد که ما در صلح‌آمیزترین دوره‌ی تاریخ بعد از جنگ‌های جهانی هستیم.