دیتاژورنالیسم آشفته در ایران
چند سالی هست که بنگاههای خبری مطرح در دنیا به سمت روزنامهنگاری داده/اطلاعات یا دیتا ژورنالیسم(Data Journalism) رفتهاند.
از نمونههای قدیمی آن میتوان به گاردین(دیتابلاگ)، اکونومیست(گرافیک دیتیل)، رویترز(بلاگ)، نیویورکتایمز(توییتر) و جدیدا مجله تایم(لبز) و الجزیره پلاس اشاره کرد. البته منابع دیگری مثل هافینگتن(بلاگ)، واشنگتنپست(بلاگ) و دیلیمیل هم هستند اما مثل بقیه فعال نبوده و یک بخش جدا برای این مسئله ندارند.
حوزهٔ دیتا ژورنالیسم، همانطور که از نامش پیداست روزنامهنگاری بر اساس دادهها، اعداد و واقعیتهاست. اینکه الگوها و روابط موجود درباره یک موضوع را جمعآوری، آنالیز و تحلیل کرده و نهایتا با استفاده از نمودار(گراف)، چارتیکل، نقشه و اینفوگراف آن را ارائه کند.
از نظر زمانی هم بیشتر گرایش به رویدادهای خبری روز دارد اما پروژههای بلندمدت را هم شامل میشود.
متاسفانه در ایران این نوع از روزنامهنگاری چندان رواج نداشته که جای تعجب هم ندارد؛ کمبود آزادیِ گردش اطلاعات در کنار نبود نیروهای آشنا به هر دو حوزه(مصورسازی و روزنامهنگاری).
به تازگی خبرگزاری ایرنا هم بخش جدیدی بهنام اینفوگرافیک(لینک) راهاندازی کرده است که بهنظر میرسد تلاش دارد اخبار و مسائل خبری را بهصورت ویژوال نشان دهد.
اما چون مفهوم روشنی از اینفوگرافیک وجود ندارد، ناخواسته عدهٔ زیادی(مخاطبان و طراحان) اینفوگرافیک را با «روزنامهدیواری» و «پوستر» اشتباه میگیرند. اشتباهی که ایرنا و چند سایت دیگر با تولید و بازنشر اینفوگرافیک غلط درحال رواج آن هستند.
البته نمونههای خوبی هم در سایت ایرنا وجود دارد اما متاسفانه بیشترشان شباهتی به اینفوگراف ندارند.
در پایان این هم نحوهٔ تعامل دیتاژورنالیسم و آفیس ۲۰۱۶ همراه با هنرنمایی استاد اعظم، دیوید مککندل: