دیـتاویــز

سوشیال گراف‌ها (social graph) روابط میان افراد در یک شبکه اجتماعی را نشان می‌دهند، چه کسی با دیگری رابطه دارد. می‌توان این قضیه را در یک فیلم یا سریال هم نشان داد، این‌که کاراکترهای و شخصیت‌های داستان چه رابطه‌ای با هم دارند. قبلا کتاب آنا کارنینا را کار کرده بودم که تجربه جالبی بود.

همین کار را هم برای سریال شهرزاد که چند روز دیگر فصل دوم آن شروع می‌شود انجام دادم که می‌توانید اینفوگراف آن را مشاهده کنید.

به تازگی آزمایشگاه خبر گوگل (Google NewsLab) ابزار جدیدی برای مصورسازی داده و اطلاعات با نام Data Gif Maker ارائه کرده است. کار با این ابزار بسیار ساده و آسان بوده که در ادامه آن را با یک مثال مرور می‌نماییم:

سایت آینده‌بان در گزارشی(+)، ۱۰۰ مسئله‌ی اصلی ایران در سال۹۶ را گردآوری کرده است. گزارش خوبی بود اما به‌نظرم رسید اگر به‌صورت شبکه‌ای آورده شود، تاثیر بهتری خواهد داشت. یعنی الگوهای احتمالی را بتوان تعیین کرد. به عنوان مثال، نمی‌توان صحبت از فقر کرد اما مسائل اقتصادی و اجتماعی را نادیده گرفت، یعنی مسائل با هم رابطه دارند و جدا از هم‌دیگر نیستند.

متاسفانه منابع آموزشی بسیار کمی به زبان فارسی درباره دیتاژورنالیسم (Data Journalism) یا «روزنامه‌نگاری داده»(یا به‌صورت خلاصه داده‌نگاری) وجود دارد.

برای اولین‌بار توسط شبکه بین‌المللی روزنامه‌نگاران(IJNET) یک مجموعه آموزشی برای آشنایی با دیتا ژورنالیسم آماده شده است.

این مجموعه، ۶ ویدئو آموزشی، یک کتابچه راهنما و یک چک‌لیست برای روزنامه‌نگاران و علاقه‌مندان به داده‌نگاری دارد که به ترتیب زیر ارائه می‌شوند:

به‌کارگیری مصورسازی داده/اطلاعات چند مزیت عمده دارد:

۱.کاهش حجم داده‌ها

۲. تبدیل اعداد و ارقام به نمودار یا گراف

۳. مرور آسان داده‌ها و اطلاعات

۴. خواندن سریع داده‌ها

۵. پیدا کردن الگوهای احتمالی در داده‌ها از طریق نمودار

کلیپ زیر، صحبت‌های کارشناسان این حوزه درباره تاریخچه، نوع طراحی، حقیقت و... در مصورسازی اطلاعات را می‌گوید.

مباحث آموزشی زیادی در حوزه‌ی دیتاژورنالیسم و مصورسازی داده و اطلاعات هست که برای شروع، اصول طراحی نمودار آماده شده است.

هر اینفوگراف یک هدف یا داستانی دارد که می‌خواهد آن را از طریق نمودار، آیکون، عدد و.. نشان دهد. آن‌چیزی که من از تصویر منتشر شده‌ی سایت «دولت» برداشت می‌کنم این است که آن‌ها می‌خواستند نشان دهند مقامات چه کشورهایی(در کجای جهان هستند) با روسای جمهور دولت دهم و یازدهم ملاقات داشته‌اند.

اما آیا تصویر فوق توانسته است این کار انجام دهد؟

در هفته‌ای که گذشت٬ کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گزارش مرگ‌ومیر افراد غیرنظامی در جنگ‌ها و درگیری‌های داخلی را منتشر(لینک) کرد. بعد از بررسی و خواندن گزارش٬ دیدم با یک اینفوگراف و طراحی داده به‌راحتی می‌توان تمام اطلاعات و داده‌های مهم را به‌صورت خلاصه نمایش داد.